Ngày 17/3, Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc lần đầu tiên công khai danh tính bốn thành viên thuộc Quân đội Công nghệ Thông tin và Truyền thông Đài Loan, cáo buộc họ tham gia các hoạt động tấn công mạng và xâm nhập vào đại lục. Động thái này được đánh giá là một phần trong chiến lược gia tăng sức ép của chính quyền Bắc Kinh đối với các lực lượng ủng hộ “Đài Loan độc lập”, sau hàng loạt cuộc tập trận quân sự gần đây.
Theo thông tin công bố, bốn cá nhân bị nhắm đến đều thuộc Trung tâm Phân tích Môi trường Không gian mạng, một đơn vị trực thuộc Đội Chiến tranh Không gian mạng của Quân đội Công nghệ Thông tin và Truyền thông Đài Loan. Cụ thể, Giám đốc trung tâm là Lâm Ngọc Thư, đội trưởng là Thái Kiệt Hồng, trong khi hai nhân viên thường trực gồm Niên Tiểu Phàm và Vương Hạo Minh.
Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc cho biết, từ khi thành lập vào năm 2017, đơn vị này đã tiến hành hàng loạt hoạt động gián điệp mạng, xâm nhập và phá hoại cơ sở hạ tầng trọng yếu của đại lục như hệ thống cấp nước, điện, và thông tin liên lạc. Ngoài ra, họ còn thực hiện các chiến dịch lừa đảo trực tuyến, đánh cắp tài khoản, thao túng các tài khoản tự động trên mạng xã hội và phát tán thông tin sai lệch dưới danh nghĩa các tổ chức như “Anonymous 64”. Gần đây, phạm vi tấn công đã mở rộng sang các nền tảng dân sự như dịch vụ phát trực tiếp trực tuyến và hệ thống hiển thị công cộng.
Cơ quan an ninh Trung Quốc cũng công bố danh sách các công cụ mã nguồn mở được quân đội mạng Đài Loan sử dụng, bao gồm Ant Sword và Ice Scorpion. Đồng thời, thông báo nhấn mạnh những bất cập trong hệ thống bảo mật của đơn vị này, từ quản lý nội bộ lỏng lẻo, tham nhũng, trốn tránh trách nhiệm đến việc một số quan chức cấp cơ sở có hành vi gian lận tài chính và tham gia các mô hình đa cấp.
Gia tăng áp lực quân sự và pháp lý đối với Đài Loan
Việc công bố danh tính nhóm hacker diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc đang gia tăng sức ép quân sự lên Đài Loan. Trước đó, vào tháng 10/2024, cuộc tập trận “Liên hợp kiếm 2024B” do Bộ Tư lệnh Chiến khu miền Đông của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) thực hiện đã được các chuyên gia nhận định là một tín hiệu rõ ràng, cho thấy Bắc Kinh có thể chuyển sang hành động quân sự thực tế bất cứ lúc nào.
Với chiến lược kết hợp “răn đe quân sự + chịu trách nhiệm pháp lý”, Trung Quốc đang tìm cách làm suy yếu các lực lượng ủng hộ Đài Loan độc lập. Các nhà phân tích nhận định rằng, việc công khai thông tin về quân đội mạng của Đài Loan không chỉ là đòn giáng mạnh vào nỗ lực dựa vào không gian mạng để thúc đẩy độc lập mà còn làm suy giảm năng lực “chiến tranh không đối xứng” của hòn đảo này.
Tác động đến kinh tế Việt Nam
Căng thẳng tại eo biển Đài Loan không chỉ là vấn đề địa chính trị mà còn có thể gây ảnh hưởng đến kinh tế khu vực, bao gồm Việt Nam. Eo biển Đài Loan là tuyến vận tải quan trọng kết nối Đông Á với châu Âu. Nếu tình hình leo thang thành xung đột, các tuyến vận tải nội Á, đặc biệt là các cảng biển Việt Nam, có thể chịu áp lực từ tình trạng gián đoạn chuỗi cung ứng và chi phí vận tải gia tăng.
Việt Nam hiện có thặng dư thương mại với Hoa Kỳ lên tới 104 tỷ USD. Nếu chuỗi cung ứng toàn cầu bị xáo trộn, xuất khẩu các mặt hàng chủ lực như điện tử và dệt may sang thị trường Mỹ có nguy cơ mất lợi thế cạnh tranh do chi phí logistics tăng cao và sự chậm trễ trong vận chuyển.
Ngoài ra, Trung Quốc hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ tư của Việt Nam. Nếu quan hệ thương mại song phương bị ảnh hưởng do căng thẳng tại eo biển Đài Loan, các mặt hàng như nông sản và thủy sản có thể sẽ chịu tác động tiêu cực đầu tiên.
Trước tình hình này, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động đánh giá rủi ro và có phương án thích ứng nhằm đảm bảo chuỗi cung ứng không bị gián đoạn, đồng thời tìm kiếm cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu để giảm sự phụ thuộc vào các tuyến vận tải có nguy cơ bất ổn.